Ήρθε η ώρα να κάνουμε κάτι για την πόλη μας.ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ

<<ΟΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΕΡΟΛΑΚΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ>>
          Σάββατο 19 Μαρτιου στις 11 το πρώι
        Δίωρος αποκλεισμός των διοδίων Ρίου

ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΠΑΤΡΑΣ

Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι το μεγαλύτερο και πιο επείγον πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Πάτρα αφού ο ΧΥΤΑ στην θέση Ξερόλακκα έχει ήδη ολοκληρώσει τη ζωή του, το δε προβλεπόμενο εργοστάσιο επεξεργασίας των απορριμμάτων του Νομού Αχαΐας, που θα υποδέχεται τα απορρίμματα και της Πάτρας, δεν πρόκειται να λειτουργήσει, στην καλύτερη των περιπτώσεων, σε  λιγότερο από μια τετραετία.

ΞΕΡΟΛΑΚΚΑ

Η πραγματική λειτουργία του ΧΥΤΑ της Ξερόλακκας άρχισε το 1994.

Η πρώτη έγκριση περιβαλλοντικών όρων (με διάρκεια ισχύος 5 έτη, όπως σε κάθε αδειοδότηση περιβαλλοντικών όρων) έγινε από την Νομαρχία Αχαΐας το 1996, η επόμενη το 2001 και τέλος το 2007.

Η ημερήσια παραγωγή απορριμμάτων του Δήμου Πατρέων είναι 300 τόνοι.

Από το έτος 2007 η διαχείριση του ΧΥΤΑ γίνεται κατά παράβαση της σχετικής αδειοδότησης κυρίως όσον αφορά τις προβλεπόμενες κλίσεις των πρανών εναπόθεσης των απορριμμάτων.

Το Νοέμβριο του 2009 κατατέθηκε μελέτη στον Δήμο Πατρέων με το τίτλο «Επέκταση του ΧΥΤΑ του Δήμου Πατρέων» από την εταιρεία ΕΠΕΜ Α.Ε. η οποία είχε ως τεχνικό αντικείμενο την δημιουργία νέου κυττάρου απόθεσης απορριμμάτων εντός του υφισταμένου γηπέδου του Χυτά του Δήμου Πατρέων. Σύμφωνα με την μελέτη ο χρόνος ζωής του υφισταμένου κυττάρου του ΧΥΤΑ του Δήμου δεν ξεπερνούσε τους 6 μήνες.

Η μελέτη έχει υποβληθεί στην ΕΥΠΕ του ΕΠΕΚΑ τον Μάρτιο 2010 και μέχρι σήμερα δεν έχει εγκριθεί. Για την μελέτη δεν έχει γνωμοδοτήσει μέχρι σήμερα το ΚΑΣ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει αρνητική γνωμοδότηση από το Νομαρχιακό Συμβούλιο λόγω σοβαρών ελλείψεων σύμφωνα με το Τεχνικό Συμβούλιο της Νομαρχίας και θετική γνωμοδότηση από το προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο κατά πλειοψηφία από τους συμβούλους της δημοτικής πλειοψηφίας.

Από τον μήνα Μάιο του 2010 η εναπόθεση των απορριμμάτων στο υφιστάμενο κύτταρο γινόταν καθ’ υπέρβαση κάθε τεχνικής προδιαγραφής λειτουργίας ΧΥΤΑ, με αποτέλεσμα το ύψος του κυττάρου να έχει υπερβεί κατά 34 μέτρα το προβλεπόμενο από τις προδιαγραφές της μελέτης.

Αποτέλεσμα ήταν, στις 28 Δεκεμβρίου 2010 (τρεις μέρες πριν την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Δημοτικής Αρχής), να σημειωθεί κατολίσθηση μέρους του πρανούς απόθεσης απορριμμάτων, εμφανή κίνδυνο κατάρρευσης και άλλων σημείων με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η απόθεση απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ.

Η Δημοτική Αρχή για να μην παραμείνουν στους δρόμους της πόλης τα απορρίμματα της Πάτρας ενεργεί συνεχώς, αφενός μεν για να σταθεροποιήσει τον καταρρέοντα σωρό των απορριμμάτων και αφετέρου, με τις υποδείξεις του Πανεπιστημίου Πατρών, να εξαντλήσει τον όποιο εναπομένοντα χώρο του αδειοδοτημένου κυττάρου ώστε να δεχτεί ακόμα απορρίμματα για 3-4 μήνες.

Το αρμόδιο Υπουργείο και η Υφυπουργός κα. Τζάκρη προσπαθεί να επιβάλει στην Πάτρα την συνέχιση της λειτουργίας της Ξερόλακκας με τη δημιουργία νέου κυττάρου! Η Δημοτική Αρχή θεωρεί ότι η πρόταση δημιουργίας ενός νέου κυττάρου στον ΧΥΤΑ της Πάτρας δεν αποτελεί λύση για το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων της Πάτρας για τους παρακάτω λόγους.

• Το προτεινόμενο κύτταρο βρίσκεται δίπλα σε σημαντικό Αρχαιολογικό χώρο (Μυκηναϊκό Νεκροταφείο Βούτενης) και γι’ αυτό το λόγο απαιτείται και η θετική γνωμοδότηση από το ΚΑΣ. Αυτό το  γεγονός  καθυστερεί την όλη διαδικασία αλλά ταυτόχρονα δεν είναι δεδομένη και η αδειοδότησή του.
• Σύμφωνα με τις γνωματεύσεις τόσο των αρμοδίων Δημοτικών Υπηρεσιών όσο και της Μελέτης, το σημείο που προτείνεται να κατασκευαστεί το κύτταρο είναι το μοναδικό σημείο που είναι δυνατή η κατασκευή ενός κυττάρου εντός του οριοθετημένου χώρου στο ΧΥΤΑ της Πάτρας.
• Επίσης σύμφωνα με τις αρμόδιες Δημοτικές Υπηρεσίες ο χρόνος για την δημιουργία νέου κύτταρου σε περίπτωση που υπάρχει η σχετική αδειοδότηση είναι περίπου 9 μήνες, χωρίς να υπολογίζεται σε αυτό τον χρόνο, ο χρόνος που απαιτείται για τις διαδικασίες επιλογής του εξειδικευμένου αναδόχου. Άρα από την λήψη της σχετικής άδειας ένα νέο κύτταρο θα μπορεί να λειτουργήσει σε περίπου 1 χρόνο.
• Το κόστος κατασκευής του νέου κυττάρου έχει προϋπολογιστεί σε περίπου  900.000 €
• Ο χρόνος ζωής του προτεινόμενου κυττάρου είναι το πολύ 2 χρόνια.

Άρα ακόμα και αν υπήρχε αδειοδότηση σήμερα, το νέο κύτταρο θα άρχιζε να λειτουργεί σε 1 περίπου χρόνο και θα μπορούσε να δεχθεί απορρίμματα για περίπου 2 χρόνια.

Από τα παραπάνω είναι η φανερό ότι η συνέχιση λειτουργίας της Ξερόλακκας μέχρι το 2012 ακόμα και με το ενδεχόμενο δημιουργίας νέου κυττάρου είναι δεν είναι δυνατή διότι η λύση αυτή δεν απαντά στο πρόβλημα της διάθεσης των απορριμμάτων της πόλης τόσο άμεσα αλλά όσο και μέχρι την κατασκευή του εργοστασίου.

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

Σχετικά δε, με το Εργοστάσιο Επεξεργασίας Απορριμμάτων από πολλές πλευρές διατυπώνονται ζωηρές επιφυλάξεις και ενστάσεις από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου αλλά και από άλλους φορείς, τόσο για την πληρότητα της μελέτης που εκπονήθηκε όσο και για τις μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις και επιβαρύνσεις που θα έχει στην Πάτρα και τους κατοίκους της. Ωστόσο, οι χρόνοι τόσο για την διαχείριση των απορριμμάτων της Πάτρας όσο και για την χρηματοδότηση του εργοστασίου είναι ασφυκτικά μικροί.

Σχετικά με τους προβληματισμούς που έχουν διατυπωθεί αναφέρουμε τα εξής:

α) Μέθοδος χρηματοδότησης.

Η μέθοδος που έχει επιλεγεί για την κατασκευή του Εργοστασίου είναι αυτή της Μελέτης – Κατασκευής. Με βάση αυτή την διαδικασία υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ ύψους 60 εκ. € για την κατασκευή του εργοστασίου. Σύμφωνα με την μελέτη το κόστος κατασκευής του Εργοστασίου είναι 70 εκ Ευρώ.

Η συνήθης πρακτική, σε τέτοιου είδους διαγωνισμούς στο Ελληνικό Δημόσιο όπου συμμετέχουν περισσότεροι του ενός κατασκευαστές, η προσφερόμενη έκπτωση είναι της τάξης του 20% που σημαίνει ότι η προσφορά του κατασκευαστή πρέπει να είναι περίπου 56 εκ €. Δηλαδή η κατασκευή του Εργοστασίου μπορεί να χρηματοδοτηθεί κατά 100% και μάλιστα να περισσέψουν και τουλάχιστον 4 εκ Ευρώ. Προφανώς με βάση αυτό σκεπτικό η κ. Μπιρμπίλη υπέδειξε να χρησιμοποιηθούν χρήματα για την υλοποίηση του σχεδιασμού του Δήμου. Παρόλα αυτά ο κατασκευαστής του Εργοστασίου θα εκμεταλλεύεται το Εργοστάσιο για περίοδο 20 ετών με έσοδα τουλάχιστον 67Ευρώ/τόνο πλέον ΦΠΑ.

Ουσιαστικά μιλάμε για σύμβαση Παραχώρησης για την εκμετάλλευση των απορριμμάτων του Νομού Αχαΐας χωρίς ο κατασκευαστής να έχει επενδύσει στην κατασκευή του ούτε 1 €!

Ο προβληματισμός αυτός έχει διατυπωθεί στο Δημοτικό συμβούλιο από τις περισσότερες Δημοτικές Παρατάξεις.

β) Μέθοδος Επεξεργασίας.

Η αρχική επιλογή της Βιολογικής Ξήρανσης ως βασικής μεθόδου έχει προκαλέσει έντονους προβληματισμούς κυρίως σε Οικολογικές Οργανώσεις που στον δημόσιο διάλογο έχουν εκφράσει ζωηρές επιφυλάξεις για την αποδοτικότητα της μεθόδου.

Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται μόλις στο 1% των εργοστασίων στην Ευρώπη! Μετά από την δημοσιότητα που πήραν αυτοί οι προβληματισμοί μόλις τον Ιούνιο του 2010 επιλέχθηκε στα τεύχη δημοπράτησης να γίνουν δεκτές και προσφορές για την κατασκευή εργοστασίου και με δεύτερη μέθοδο αυτή της Βιολογικής Χώνευσης.

Παρόλα αυτά έχουν διατυπωθεί και πάλι προβληματισμοί στο κατά πόσο η εξειδίκευση των όρων στα τεύχη δημοπράτησης ευνοεί ή όχι κάποια από τις δύο μεθόδους.

γ) Δεσμεύσεις του αναδόχου.

Η επεξεργασία των απορριμμάτων από την μονάδα επεξεργασίας αφήνει ένα υπόλειμμα της τάξης του 40% του όγκου που επεξεργάζεται γνωστό ως SRF. Στα τεύχη δημοπράτησης δεν περιέχεται καμία ρήτρα για τον ανάδοχο στην περίπτωση που αυτός δεν το διαθέσει σωστά, παρόλο που στο κόστος που θα πληρώνουν οι πολίτες έχει υπολογιστεί και αυτό της διάθεσης του SRF. 

δ) Ελάχιστη Εγγυημένη Ποσότητα.

O Δήμος Πατρέων δεσμεύεται να πληρώνει για περίπου 120.000 τόνους ετησίως, ανεξαρτήτως από την ποσότητα που θα πηγαίνει για επεξεργασία. Δηλαδή οι πολίτες θα πληρώνουν αυτά τα χρήματα ακόμα και αν λόγω της ανακύκλωσης πήγαιναν για επεξεργασία τα μισά απορρίμματα.

Ο προβληματισμός αυτός αναπτύχθηκε από όλες σχεδόν τις Δημοτικές Παρατάξεις στις συνεδριάσεις του Δημοτικό Συμβούλιο αλλά είναι και μία από τις βασικές παρατηρήσεις της Τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου Πατρέων. Η παρατήρηση αυτή μάλιστα έγινε δεκτή ακόμα και από τον μελετητή με την σημείωση ότι η τελική απόφαση είναι ευθύνη των φορέων.

Από τα παραπάνω στοιχεία εξάγονται τα εξής συμπεράσματα:

Πρώτον, ακόμα κι αν προχωρούσε η κατασκευή νέου κυττάρου, καθώς αυτό θα ήταν έτοιμο το λιγότερο σε ένα χρόνο, θα προέκυπτε πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων για τουλάχιστον 6-8 μήνες, δεδομένου ότι το λειτουργούν κύτταρο της Ξερόλακκας, λειτουργώντας παρατύπως, δεν έχει χρόνο αντοχής μεγαλύτερο από 3-4 μήνες.

Δεύτερον, δεδομένου ότι το Εργοστάσιο και σήμερα να δημοπρατηθεί, απαιτεί τουλάχιστον 4 χρόνια για την κατασκευή του, θα προέκυπτε πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων της Πάτρας για έναν επιπλέον χρόνο, από τη λήξη λειτουργίας του νέου κύτταρου έως την έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου (1 χρόνος για την κατασκευή του νέου κυττάρου και 2 χρόνια αντοχής του, μας φτάνουν στα 3 χρόνια, ενώ το εργοστάσιο θα λειτουργήσει τουλάχιστον σε 4 χρόνια).

Γίνεται φανερό ότι εμμένοντας στην κατασκευή νέου κυττάρου στην Ξερόλακκα θα δαπανήσουμε περίπου 900.000 ευρώ και δεν θα δώσουμε λύση στο πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων, για 6-8 μήνες κατά τον προσεχή χρόνο και για τουλάχιστον 12 μήνες μετά από 3 χρόνια. Και φυσικά δεν λαμβάνουμε υπόψη το ενδεχόμενο μη αδειοδότησης από το ΚΑΣ ή μη έγκρισης της περιβαλλοντικής μελέτης, όπως ήδη έγινε από το προηγούμενο Νομαρχιακό Συμβούλιο.

Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΟΛΥ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ:

Α) Την μεταφορά των απορριμμάτων της Πάτρας στον ΧΥΤΑ στη θέση Φλόκα, όπως προβλέπεται από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων.

• Βρίσκεται σε όμορη με την Πάτρα, Διαχειριστική Ενότητα οπότε η μεταφορά προβλέπεται και από τον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό..
• Στην θέση αυτή προβλέπεται να κατασκευαστεί το Εργοστάσιο Επεξεργασίας Απορριμμάτων Ν. Αχαΐας.
• Δεν απαιτούνται πρόσθετες αδειοδοτήσεις
• Μόνο στην περιοχή του Φλόκα είναι δυνατή η κατασκευή νέου κυττάρου έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η χωρητικότητα έως την κατασκευή και λειτουργία του εργοστασίου.

Β) Δημόσια διαβούλευση για το θέμα του εργοστασίου, ώστε η λειτουργία του να είναι περιβαλλοντικά ωφέλιμη και οι οικονομικοί όροι να μην είναι δυσβάστακτοι  για τους δημότες.

ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

1^ον Την προμήθεια κινητών σταθμών μεταφόρτωσης έτσι ώστε να είναι δυνατή με μικρό κόστος η μεταφορά των απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ του Φλόκα

2^ον Επανασχεδιασμό του συστήματος διαλογής έτσι ώστε να προωθηθεί η ανακύκλωση στην πηγή για να επέλθει δραστική μείωση των παραγόμενων ποσοτήτων απορριμμάτων, έτσι ώστε η διαχείρισή τους να γίνει με τους καλύτερους όρους τόσο περιβαλλοντικά και οικονομικά όσο και σε σχέση με την προστασία της δημόσιας υγείας.

3^ον Την πιλοτική εφαρμογή συστήματος μηχανικού διαχωρισμού ανακυκλώσιμων και οργανικών στοιχείων από τα απορρίμματα έτσι ώστε να προώθηση την μέθοδο της κομποστοποίησης με στόχο την μείωση του όγκου απορριμμάτων που προορίζονται για ταφή.